Burn-out herken jij de klachten?

Een burn-out ontstaat niet zomaar

Het duurt jaren om een burn-out te ontwikkelen.

Het is een gevolg van jarenlange roofbouw die je onbewust pleegt op je lichaam. Ik zeg met opzet onbewust erbij, want je hebt er niet voor gekozen om met een burn-out in aanraking te komen. Het is ook niet jouw schuld dat je nu bent waar je bent.

Femke de Weerd

Hoe ontstaat burn-out?

Er is een luguber verhaal dat heel goed illustreert hoe een burn-out ontstaat.

Er is een kikker in een pan met koud water gedaan. De kikker voelde zich happy en comfortabel in het water. Toen werd er een vlammetje onder de pan aangezet en het water begon langzaam op te warmen. Doordat de temperatuur van het water zo langzaam veranderde en een kikker koudbloedig is had de kikker niet in de gaten dat het water te heet zou worden, waardoor de kikker stierf. Dit is wat gebeurt voor je beseft dat je in een burn-out beland.

Je doet even een dingetje voor een ander. Het voelt goed om dat te doen en je krijgt eigenlijk zin om nog meer voor een ander te gaan doen, want het voelt goed. Misschien ben je ook wel overtuigd dat het zo hoort, om vooral te doen wat anderen vragen. Of misschien ben je wel opgevoed met het idee dat je niet moet zeuren en gewoon door moet gaan of dat hard werken beloond wordt.

Je gaat onbewust steeds harder en langer werken. Het gevoel van grenzen vervagen en uiteindelijk ben je zo bezig met van alles en nog wat, dat je geen tijd meer hebt om op te laden. Als je dan tijd hebt om op te laden, kun je de rust niet vinden. Of je krijgt het gevoel dat je lichaam niet meer in staat is om op te laden.

Welke klachten ervaar je bij burn-out?

De klachten kunnen eindeloos variëren. Er bestaan echter vier kernprincipes waar je verschillende klachten kunt ervaren.

1. Uitputting; Zowel fysiek als psychologisch. Je ervaart dat je helemaal leeg bent

Het uitputtende gevoel dat ik wel dagen lang kon slapen, dat herken je vast. Slapen is dan ook wat ik in het begin stadium veel heb gedaan.

Je mag je beseffen dat je een soort ‘slaapschuld’ hebt opgebouwd. Je hebt de batterij een tijd lang niet volledig opgeladen en dat maakt dat je een soort schuld hebt opgebouwd. Deze moet je weer inlossen net als een lening bij de bank. Pak dus regelmatig extra slaapjes tussendoor. Tussen de middag is mijn siësta tijd. Ik pakte variërend van een half uur tot anderhalf uur een slaapje. Afhankelijk hoe moe ik was. En een geheimpje? Ik pak nog steeds dagelijks een siësta momentje, maar nu slaap ik niet altijd meer. Wel is het een momentje voor mezelf die ik me nog steeds gun. Een cadeautje die ik gekregen heb van mijn burn-out.

Ik zet hier een aantal fysieke klachten op een rij die je mogelijk kunt ervaren. Je hoeft ze natuurlijk niet allemaal te voelen, maar je zult er vast een paar herkennen.

(Aanhoudende) Vermoeidheid
Gespannen spieren (in de nek en schouders, kaken zijn de meest voorkomende plekken)
Hoofdpijn
Brandend maagzuur
Darmproblemen (bijvoorbeeld: wisseling in ontlasting, harde of juist zachte ontlasting)
Hartkloppingen
Ademhalingsproblemen (bijvoorbeeld: korte snelle ademhaling boven in je borstkas/keel)
Slaapproblemen (moeilijk in slaap vallen of doorslapen)

2. Cognitief controle verlies; geheugenproblemen, aandachtsproblemen, prestatieproblemen

Je merkt dat er een bepaalde waas in je hoofd ontstaat. Het maakt dat je niet helder kan denken. Soms maakt het zelfs dat je de simpelste dingen niet meer helder op een rijtje kunt krijgen. Het maken van bijvoorbeeld een boodschappenlijstje is dan al een hele klus of de keuze tussen eerst douchen of eerst ontbijten kan al lastig zijn.

Een aantal voorbeelden op een rijtje:

Je vergeet snel dingen
Je voelt dat je moeite hebt om te presteren zoals anders
Weerstand om naar het werk te gaan
Je bent snel overweldigd door situaties
Je hebt weinig tot geen ruimte meer om onverwachtse situaties op te vangen en mee te dealen.
Je hebt moeite met het lezen van complexe teksten

3. Emotioneel controle verlies; Je hebt geen controle meer over je emoties of reageert erg heftig en/of kan zonder aanleiding in huilen uitbarsten.

Bij een burn-out is het niet ongewoon dat emoties je kunnen overvallen of dat je zonder aanleiding ineens in huilen uit kunt barsten. Je begrijpt niet waarom je huilt, maar ook stemmingswisselingen zijn herkenbaar. Je schiet heen en weer in je emoties. Je kan van blij naar super gefrustreerd of boos zijn schieten. Het uiten van boosheid is een hele uitdaging in onze maatschappij. Het is een emotie die we liever niet ervaren of laten zien, waardoor het kan zijn dat er veel opgekropte boosheid in je zit die zijn uitweg probeert te vinden.

Zelf heb ook veel boosheid vrij moeten laten tijdens mijn burn-out proces en dat resulteerde wel eens in een vliegend vaatwasrek en klappende deuren. Weet dat je emoties ruimte nodig hebben om eruit te komen. Hou je tranen dus niet binnen, maar laat ze eruit. Het kan ontlading zijn van jaren, ook je boosheid mag eruit. Geef jezelf de ruimte om te experimenteren hoe jij met je boosheid kan omgaan. Probeer de mensen om je heen uit te leggen wat er met jou op zo’n moment gebeurt. Als je niet kunt uitleggen wat er gebeurt, dan is dat ook voldoende uitleg. Je mag op een later moment ook altijd terug komen op een gesprek mocht een vraag of onderwerp je overvallen.

4. Mentale distantie; Je trekt het niet meer om te werken en trekt je psychologisch en/of fysiek terug uit het werk.

Je hebt het gevoel dat je alleen moet zijn, uit moet rusten en tijd moet hebben voor jezelf. Je bent ontzettend moe en heel snel overprikkeld, waardoor je het gewoon niet trekt om bij anderen in de buurt te zijn. Je trekt je terug uit werk en je sociale leven omdat je hoofd en lijf het gewoon niet aankunnen om prikkels te verwerken. Je krijgt een soort blokkade aan watten in je hoofd die ervoor zorgen dat je niet helder kan denken en alleen maar wilt vluchten.

Volg hierin je gevoel. Als je het niet trekt dan is dat helemaal oké. Je lichaam is letterlijk en figuurlijk uitgeblust. Vaak proberen we als mens op wilskracht door te gaan, wel uitjes te plannen of naar het werk te gaan, omdat we vinden dat het moet. We voelen dat het van ons verwacht wordt. Wellicht schaam je je voor het idee dat het je niet meer lukt?

Ik herken het gevoel van schaamte en falen als geen ander. Het heeft bij mij ook best een tijdje geduurd voor ik kon accepteren dat ik niet meer kon werken en mezelf de tijd gunde om ook echt te herstellen van mijn burn-out. Accepteren dat je burn-out ervaart is best lastig. We zijn zo gewend om maar door te kunnen gaan en niet op te geven. Maar waarschijnlijk heeft je lichaam nu voor je bepaald dat je niet anders kunt. Neem de tijd voor het herstellen. Je bent hier niet zomaar gekomen en jij bent het waard om ook te kunnen genieten van het leven.

Hoe herstel je het beste van burn-out?

Wil je meer weten over burn-out en hoe je nou het beste kunt herstellen van je klachten?

Dan heb ik een gratis audio voor jou: Zo herstel je van je burn-out.

In de audio wordt o.a. besproken hoe jij op een duurzame manier van je burn-out hersteld zodat je deze ervaring maar één keer hoeft te beleven!

Je kan na deze audio meteen de eerste stap zetten naar herstel van je burn-out, want deze audio geeft je een stappenplan waarmee je aan de slag kan gaan. Je weet waar je aandacht aan moet besteden.

Beter gezegd, de eerste stap die je gelijk kunt zetten zit al in de gratis bijgevoegde minitraining!

Stop met vechten en start met herstellen.