Bedrijfssfeer vergroot kans op burn-out

Wat voor impact de werksfeer op je kan hebben werd mij vorige week weer even heel hard duidelijk toen ik luisterde naar een webinar van Philippe Bailleur.

Ik werd weer even terug gezogen in een aantal zeer toxische werksferen waar ik zelf in verkeerd heb tijdens mijn loopbaan. De manier dat je met de rug tegen de muur werd gezet door leidinggevenden. Dat je moest schrappen in je uren, maar niet wist waar. Dat er roosters werden gemaakt die onmogelijk waren te werken en niet voldeden aan de arbeidstijdenwet. Rooster die het onmogelijk maakten om gedegen je werk te doen. Meer van je verwachten zonder je er voor te willen betalen. Opmerkingen zoals: Tsja, je hoeft hier niet te werken. Of wanneer je een moeilijke situatie oplost, het enige wat er wordt gezegd: Je had het beter … kunnen oplossen. Of een opmerking: Dat kun jij niet aan.

Hoe herken je een toxische werksfeer?

Een werksfeer waar geen ruimte is voor erkenning, geen ruimte voor waardering, geen ruimte voor verbinding, is een toxische werksfeer.

Daarnaast kunnen de verzuimcijfers je een goede indicatie geven. Een hoog verzuimcijfer kan aanduiden dat de sfeer toxisch is.

Hoe kom je uit zo’n sfeer?

De meeste leidinggevenden zijn zich niet bewust dat ze dit soort patronen hanteren binnen hun omgeving en ik weet zeker dat stress één van de factoren is die meespeelt in het creëren van zo’n werksfeer.

Stress creëert namelijk tunnelvisie creëren. Wanneer stress nog positieve stress is creëert het focus. Daarom kun je soms zo goed en geconcentreerd werken. Maar de valkuil van focus is tunnelvisie en hoe langer de stress aan houdt, hoe meer de tunnelvisie.

Voorbeeld:

Wanneer een leidinggevende de opdracht krijgt om te bezuinigen, is de opdracht op zich al stress vol. Want dat betekent slechtnieuws gesprekken, ontevreden medewerkers, tegen gas, hard werken en deadlines. Het resultaat kan zijn dat een leidinggevende daardoor meteen al in de tunnelvisie raakt en alleen maar gericht is op het behalen van het einddoel. De bezuiniging rond krijgen. Alles wat daar buiten gebeurt is op dat moment niet belangrijk genoeg voor het brein. De leidinggevende zit in de overlevingsstand. Kortom complimentjes, waardering uitspreken, verbinden met elkaar, dat is iets waar de leidinggevende nu niet bij kan. Het is geen bewuste keuze. Het brein schakelt al die signalen uit. Logisch nadenken lukt niet meer met een stressvol brein. Je kunt niet buiten die tunnel kijken wanneer je er midden in zit.

Bedoelt of onbedoeld kan dat een negatief effect hebben op medewerkers en uiteindelijk kan dat leiden tot uitval. Waardoor ook medewerkers in dezelfde tunnel terecht komen en de verbindingslijnen binnen de organisatie of afdeling alleen maar minder worden.

Het is als eerste belangrijk dat je het opmerkt dat deze sfeer heerst binnen je organisatie of afdeling. Dan is het de kunst om het gesprek te openen. Is dat jouw verantwoordelijkheid? Misschien niet persé, maar als je een leuke werkplek wilt behouden dan zal er iemand een stap moeten zetten.

Want als je accepteert dat het zo is, dan veranderd er niets.

Hoe open je een gesprek?

Je zou eerst met je collega’s kunnen praten om te kijken of deze een toxische werksfeer ervaren. Vaak kun je het wel opmaken hoe iemand over het werk praat. Negatieve uitingen, de schuld neerleggen bij anderen of leidinggevenden, zich ondergewaardeerd voelen, niet gehoord en gezien voelen.

Zelf proberen

Dan zou je alleen of misschien samen met een collega naar je leidinggevende toe kunnen gaan om te vragen hoe het met hem/haar gaat. Wanneer deze een instelling heeft dat het niet gepast is om kwetsbaar te zijn naar medewerkers, dan is het waarschijnlijk harder werken. Je kan vragen wat er eventueel speelt en of je iets kunt doen en je observaties bespreken. Het vergt wat moed, omdat je jezelf wel open en kwetsbaar opstelt.

Spreek altijd met de ‘ik boodschap’. Hou het bij jezelf en wat jij ziet/ervaart/voelt.

Op deze manier maak je zelf de verbinding met hem/haar en verbinding is juist zo belangrijk bij een goede werksfeer.

Zoek hulp binnen de organisatie

Wanneer je vooraf al denkt dat dit geen strategie voor jou is, zou je ook met iemand anders binnen de organisatie kunnen gaan praten voor advies in deze. Wellicht is een HRM medewerker die je kan adviseren of kan ondersteunen of een andere leidinggevende die je kent.

Binnen grotere organisaties zijn vaak ook vertrouwenspersonen beschikbaar waar je een beroep op kan doen.

Hulp buiten de organisatie

Heb je een kleine organisatie dan zou je ook een extern iemand kunnen vragen voor hulp. Wellicht ken je iemand in een HRM positie die je even een tip zou kunnen geven. Of je kan kijken naar bijvoorbeeld een externe vertrouwenspersoon of een coach die hier meer van weet. Een teamcoach of een stress en burn-out coach (mits deze de kennis heeft). Natuurlijk kun je ook altijd op de site van Philippe Bailleur kijken voor tips en informatie.