Het (levens)belang van een goede band tussen moeder en kind

Hoe de band tussen (vooral) moeder en kind is, is bepalend voor de rest van het leven van het kind. Mijn inziens wordt de moederrol onderschat op alle fronten, ook door moeders zelf. Wanneer ik zeg dat je als moeder het centrum van de wereld van je baby bent, dan worden moeders bijna verlegen van het feit dat ik dat zeg, ze krijgen het spaans benauwd of lichten op. De meeste moeders beseffen zich niet wat voor cruciale rol een moeder heeft in het leven en ook de rest van het leven van een kindje.

Het is ontzettend jammer om te zien en ervaren hoe weinig credits moeders zichzelf geven over het belang van hun rol. Niet alleen moeders, maar maatschappelijk wordt deze rol ook onderschat. Ik weet uit de praktijk dat veel vrouwen over hun grenzen gaan om door te werken tot 34 of 36 weken verlof. Over grenzen gaan, betekent dat het lichaam stress ervaart, waardoor ook lichamelijke klachten ontstaan. Ook na de bevalling is er (maar) een verlof van 12 weken na de geboorte. Genoeg tijd om fysiek te herstellen, maar het psychologische deel van het verwerken dat je ouder bent geworden, begint pas na het fysieke herstel. Daarnaast gaat een baby een ontzettende ontwikkeling door in het eerste levensjaar, waarbij mama juist zo belangrijk is.

Er zijn allemaal waarden en normen die meespelen in het terug keren in het werk. Er is een grote groep vrouwen die zich moreel verplicht voelen om te werken. Wanneer ze hun hart zouden volgen bleven ze nog liever wat langer thuis bij  de kleine. Er zijn uiteraard ook vrouwen die graag weer gaan werken, de loopbaan is belangrijk. Voor sommige vrouwen is werken zelfs een uitje.

Fulltime moeder zijn is ook fantastisch!

Ik weet uit eigen ervaring dat moeder zijn ontzettend intensief kan zijn. Na twee jaar volledig beschikbaar te zijn voor mijn oudste zoon ken ik alle kanten van fulltime moeder zijn. De andere kant is dat ik alles heb mogen meemaken, van het eerste lachje tot het eerste keer omrollen, tot de eerste stapjes tot de eerste woordjes.

Mijn zoon is een spiegel voor me. Hij heeft mij letterlijk en figuurlijk door mijn burn-out gesleept. Baby’s hebben namelijk nog geen oordelen, geen meningen en reageren alleen maar vanuit noodzaak om een behoefte te bevredigen. Er zit nog geen manipulatie of andere bewuste acties achter. Een baby die huilt heeft aandacht nodig. In de beleving van een baby gaat het om leven of dood. Meer besef heeft een baby nog niet.

Hij leerde mij dat hij verwacht van mij zijn behoeftes te vervullen, dat ik ook mijn eigen behoeftes mag vervullen en dat ik mijn eigen behoeftes kon vervullen door die van hem te vervullen. Voor mij betekende dat onvoorwaardelijke aandacht en liefde voor zowel mezelf als voor hem.

Mijn zoon leerde mij om langzamer te leven. De tijd te nemen om te genieten, de tijd te nemen om met hem tijd door te brengen, hem de wereld te laten ontdekken en zelf met de zelfde verwondering opnieuw de wereld te ontdekken. Een leven zonder (tijds)druk en zonder stress. Eenvoud maakt het leven en voor mij werd  het mijn missie om van het leven te genieten, ieder moment.

Je kunt rustig stellen dat een baby mij heeft geleerd hoe ik mag leven, in plaats van dat ik hem dat heb geleerd.

Nog belangrijker is de zwangerschap

Wanneer ik zeg dat stress net zo schadelijk is dan alcohol of roken tijdens de zwangerschap dan wordt er of om gelachen en weggewimpeld of er wordt geschrokken. De mate van stress is bepalend voor de rest van het leven van het kind in ontwikkeling. Het heeft invloed op de ontwikkeling van het brein van de feutes. In de baarmoeder ontwikkeld een kind zijn eerste overlevingsmechanismen aan de hand van de ervaringen die het daar al op doet en deze strategieën zal het ook buiten de baarmoeder gebruiken.

Een kindje ligt te marineren in de emoties van de moeder zoals in de documentaire ‘In Utero’ zo mooi omschrijft.

Hoe het met de moeder is gesteld, heeft dus alle invloed op het kindje. Kortom tijd om goed voor onze (aanstaande) moeders te zorgen. Natuurlijk moeten (aanstaande) moeders ook goed leren zorgen voor zichzelf. Want een zwangerschap en het ouderschap is geen bijbaantje naast je studie en zo wordt het in onze maatschappij mijn inziens wel behandeld.

Stress voor en tijdens de zwangerschap

Stress heeft invloed op de slagingskansen van zwanger raken en heeft ook invloed op de bevalling. Hoe meer stress een lichaam ervaart, hoe vaker de bevalling intensiever is.

Soms hebben vrouwen niet eens in de gaten dat ze stress ervaren in hun leven. Wanneer je de mate van stress zich langzaam opbouwt heb je dat niet in de gaten. Het is net een als een kikker die je in een pan koud water zet en dan langzaam laat opwarmen. Die kikker verbrand zonder het in de gaten te hebben. Zo ontstaat burn-out. Die heb je niet van de ene op de andere dag.

Signalen van stress zijn:

• Je voelt je druk en gehaast;
• Je voelt dat je tijd voor jezelf nodig hebt, maar het niet krijgt of neemt;
• Je voelt fysieke klachten (elke fysieke pijn, die zonder aanleiding opkomt is stress gerelateerd);
• Je bent vermoeid;
• Je sluit je af voor sociale contacten. (Je hebt er geen energie voor);
• Snel geprikkeld, geïrriteerd.

Om maar een paar voorbeelden te noemen.

Ook voeding is een belangrijk en essentieel onderdeel van stress. Van voeding die ons lichaam vult i.p.v voedt krijgt ons lichaam ook stress.

Hoe ga je goed voor je zelf zorgen als (aanstaande) moeder

Om goed voor jezelf te zorgen is het belangrijk dat je jezelf ook als prioriteit gaat zien. Het is dus tijd om te doen wat voor jou goed is en dat is voor de meeste vrouwen best spannend. Het wordt gezien als egoïstisch.

Bullshit als je het mij vraagt. Juist het zorgen voor onszelf is uiterst belangrijk. Het heeft te maken met een gezond basisvertrouwen. Hoe je als moeder je kunt verbinden met je kind en het kunt voorzien in de behoeftes die het kindje nodig is, draagt bij aan een goed en gezond basisvertrouwen. Je basisvertrouwen is de basis van het leven. Het gaat over zelfvertrouwen, omgaan met stress, omgaan met relaties, het ervaren van eigenwaarde en het algemene geluksgevoel.

Kortom hoe goed we in staat zijn om voor onszelf te zorgen heeft juist te maken met hoe het gesteld is met ons eigen basisvertrouwen. Vergeet niet dat kinderen niets aan woorden hebben, maar gedrag kopiëren. Zorg je niet goed voor jezelf dan zal je kind dat ook niet leren, hij heeft een ander voorbeeld gehad.

Wat kun je concreet doen?

• Kennis opdoen over de juiste voeding;
• Minder gaan werken;
• Voldoende slaap pakken, dat kan ook met een middagdutje erbij;
• ‘Nee’ zeggen tegen dat waar je geen zin in hebt;
• Verlicht je taken in en om huis;
• Vraag familie of vrienden om hulp bij bepaalde dingen die jij lastig vindt of fysiek onmogelijk zijn;
• Bespreek duidelijk je wensen en verwachtingen met je partner;

Gun jezelf vooral de rust en geniet van al deze bijzondere momenten. Want vertrouw me, als het kindje er eenmaal is ben je de zwangerschap zo weer vergeten.

Ik verwen mijn kind

Als ik het ergens mee on eens ben is het de stelling dat je je kind kan verwennen of dat een kind te afhankelijk wordt van zijn moeder/ouders. Baby’s worden volledig afhankelijk van hun ouder geboren. Zij hebben een hele jeugd voor zich om ‘zelfstandig’ te worden. Voor mij zit er een groot verschil tussen  zelfstandigheid en onafhankelijkheid.

Door kinderen al vroeg te leren onafhankelijk te zijn, leren we kinderen mijn inziens alleen maar dat ze zich vooral niet mogen hechten aan anderen. Wat zorgt dat mensen alles alleen willen oplossen, geen hulp durven vragen. Echt verbinding durven aangaan heeft juist te maken met afhankelijk durven opstellen en mensen in je leven toe te laten, ook op de momenten dat het minder goed met je gaat.

Wanneer we het over zelfstandigheid hebben, dan weten kinderen juist wanneer ze dingen zelf kunnen, maar ook weten wanneer het beter is om hulp te vragen.

Baby’s en kinderen kun je naar mijn idee niet verwennen met de dingen die ze nodig zijn, want juist dan leer je de kinderen dat ze belangrijk zijn, dat ze behoeftes hebben die vervuld mogen worden, wat bijdraagt aan een goed en gezond basisvertrouwen.

Met verwennen bedoel ik niet dat je alles maar toe laat. Met verwennen bedoel ik dat je je kinderen voorziet in hun basisbehoeften. (Gezonde) voeding, fysieke behoeftes (lichamelijk contact en beweging), emotionele behoeftes (beschikbaarheid van de ouders) en het gevoel van dat je onvoorwaardelijk binnen een gezin hoort.

Het gaat niet over speelgoed geven, allemaal uitjes ondernemen of overladen met snoepjes en andere zoetigheid of de tijd voor de tv of tablet waar ze om blijven zeuren. Het gaat om zien en gezien worden, gehoord worden en ECHT aanwezig zijn.

Telefoon aan de kant en ga met je kind ondernemen wat hij of zij leuk vindt om te doen. Samen van de glijbaan of in de modder ploeteren, dat soort dingen. Dat je samen met je kind de mogelijkheid onderneemt om de wereld te gaan ontdekken, die voor ons zo normaal is maar voor onze kinderen allemaal verwondering oplevert. Het gaat om basis behoeften die we allemaal hebben, ook als volwassenen. Contact, verbinding, gezien en gehoord worden, begrepen voelen, etc. Als we dat gevoel thuis al niet mee krijgen als kind, heeft dat gevolgen van hoe wij ons in het leven handhaven op latere leeftijd. We leren ons aanpassen in plaats van onszelf kunnen zijn. Te lang aanpassen aan situaties lijdt weer tot burn-out, of andere ziektes.

Basisvertrouwen kan hersteld worden

Er zijn vele verschillende manieren waarin ons basisvertrouwen beschadigd kan worden en op een zekere manier heeft iedereen daar mee te maken. We hebben allemaal onze ervaringen en overtuigingen.

Maar ook al is er een beschadiging in het basisvertrouwen, dat hoeft niet voor altijd zo te blijven. Er zijn verschillende manieren om met je basisvertrouwen aan de slag te gaan en bepaalde onderwerpen en ervaringen die we al lang we zijn vergeten weer naar boven te halen.

Wanneer we ons weer bewust kunnen zijn van ons verleden geeft dat de gelegenheid om het te verwerken en door te gaan met een veel lichtere rugzak.

De kers op de taart, wanneer je in je eigen verleden gaat verdiepen is dat je anders naar jezelf en je omgeving kan gaan kijken en daardoor ook je kinderen andere waarden en normen gaat bijbrengen die bijdragen aan een goed basisvertrouwen.

Juist de dingen die we in ons eigen opvoeding hebben meegemaakt en niet willen doorgeven, worden wel doorgegeven. Soms op het andere uiterste dan van hoe wij zijn opgevoed en de vraag is of dat het gewenste resultaat zal zijn.

Mijn missie is om (aanstaande) ouders bewust te laten worden van zichzelf en zo te zorgen voor de komende generaties, zodat zij burn-out vrij door het leven kunnen.

Vind ik dat moeders verplicht thuis moeten blijven?

Nee, zeker niet.

Nederland is een van de weinige Europese landen waarin we een bevallingsverlof van drie maanden hebben. In de meeste landen hebben ouders (dus ook vaders) de mogelijkheid om een jaar tot anderhalf jaar voor hun kind te zorgen. Niet altijd volledig betaald overigens.

Wanneer je weet dat kinderen zich in het eerste ander half jaar van hun leven zich maar aan drie hooguit vier mensen kunnen hechten, (en dus kunnen vertrouwen) is dat juist een mooie periode om als ouders helemaal beschikbaar te kunnen zijn voor je kinderen.

Ik zou het prachtig vinden als de regering hier nog een bijdrage in levert. Het gaat tenslotte om de toekomst. Maar ook ouders kunnen een beslissing maken om  aanwezig kunnen zijn bij hun kind(eren).